Οι έρευνες στο ιερό του Απόλλωνα Πυθίου στη Γόρτυνα της Κρήτης (2012-2016)

Από το 2001 έχει ξεκινήσει μια συνεργασία ανάμεσα στην ΙΑΣΑ – το Πανεπιστήμιο της Πάντοβας και την Εφορεία Αρχαιοτήτων του Ηρακλείου, για την επανεξέταση του ιερού του Απόλλωνα Πυθίου στη Γόρτυνα της Κρήτης.

fig.1 apollo

Εικ. 1 = Κατακόρυφη λήψη από drone του ναού του Απόλλωνα Πυθίου (S. Amici - A. Jaja, Πανεπιστήμιο La Sapienza της Ρώμης).

Η αρχαιολογική αποστολή του Πανεπιστημίου της Πάντοβας, υπό τη διεύθυνση του καθ. J. Bonetto, αφού περάτωσε την ανασκαφή του Θεάτρου του Πυθίου, από το 2012 έστρεψε το ενδιαφέρον της στον ναό του Απόλλωνα (εικ. 1), που είχε ήδη ερευνηθεί τον 19^ο αιώνα από τον Federico Halbherr (εικ. 2). Οι έρευνες, που ασχολήθηκαν κυρίως με την ανάκτηση των ενεπίγραφων λιθοπλίνθων, εντόπισαν τις κυριότερες φάσεις του κτηρίου: αρχαϊκή, ελληνιστική και ρωμαϊκή, που επιβεβαιώθηκαν από τις μετέπειτα μελέτες των A.M. Colini και M. Ricciardi.

fig.2

Εικ. 2 = Ο ναός του Απόλλωνα Πυθίου το 1919 (Boissonnas & Co, 1919).

Φοιτητές, προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί, και υποψήφιοι διδάκτορες του Πανεπιστημίου της Πάντοβας (εικ. 3) εφαρμόζουν σήμερα νέες μεθόδους και τεχνικές (στρωματογραφική ανασκαφή, αποτύπωση με ολικό σταθμό και φωτογραμμετρική, πετρογραφικές αναλύσεις και χρονολόγηση με ραδιάνθρακα), με στόχο τον ακριβέστερο καθορισμό των φάσεων και των λατρευτικών στοιχείων του μνημείου και των προσκτισμάτων του (βωμός, ηρώον, κρήνη).

fig.5

Εικ. 3 = Η ομάδα εργασίας του Πανεπιστημίου της Πάντοβας (αποστολή 2016): από αριστερά: καθ. Prof. J. Bonetto, E. Brombin, G. Gallucci, E. Bridi, M.C. Metelli και A. Bertelli.

Διάφορες πληροφορίες αναδύθηκαν λοιπόν από τις πιο πρόσφατες ανασκαφές, ανάμεσα στις οποίες η μορφή του αρχαϊκού ναού με περίβολο και η ύπαρξη ενδιάμεσων επεμβάσεων, όπως η δαπέδωση κάτω από την οποία βρέθηκε ένας σπάνιος αργυρός στατήρας (εικ. 4) του νομισματοκοπείου της Κνωσού (5^ος – 4^ος αι. π.Χ.) και μια διπλή φάση του γειτονικού ηρώου (εικ. 5).

fig.3 Εικ. 4 = Νόμισμα της Κνωσού με απεικόνιση του Μινώταυρου ως εμπροσθότυπο και του λαβυρίνθου ως οπισθότυπο.

Κατά την επόμενη ανασκαφική αποστολή η προσοχή θα εστιαστεί και στις ζώνες γύρω από τον ναό, για να καθοριστούν τα όρια του ιερού και η φυσική και λειτουργική σχέση με τις άλλες ζώνες της πόλης.

fig.4